Jak rozpoznać, że skóra jest odwodniona?

Wszystkie rodzaje skóry są narażone na problemy związane z odwodnieniem zarówno z powodu czynników zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Oczywiście najczęstszym powodem jest to, że nie pijemy wystarczającej ilości wody każdego dnia, mimo że często wydaje nam się, że to robimy.

Co to jest odwodnienie?

Odwodnienie jest stanem klinicznym charakteryzującym się ujemnym bilansem wody i soli w organizmie. Jest ono spowodowane zwiększoną utratą wody i elektrolitów lub zmniejszeniem ilości przyjmowanej wody, co powoduje, że organizm nie ma wystarczającej ilości wody do wykonywania swoich normalnych funkcji. Woda stanowi 80% masy ciała u noworodków, jej ilość spada do 60% u dorosłych, przy czym jest ona rozprowadzana zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz komórek. Gdy dochodzi do zmian objętości lub składu przestrzeni ciała, uruchamiane są mechanizmy regulacyjne, takie jak pragnienie lub aktywacja pewnych hormonów w celu utrzymania równowagi lub homeostazy.

Przestrzeń międzykomórkowa (pozakomórkowa) jest najczęściej narażona na odwodnienie, ponieważ ma ona większy kontakt ze światem zewnętrznym i jest mniej chroniona, co zmniejsza jej zdolność do zatrzymywania wody. Dlatego też skóra jest obrazem oznak braku wody. Codziennie tracimy wodę w postaci pary wodnej zawartej w wydychanym powietrzu, pocie, moczu i kale. Traci się jednak również potas, chlor, sód oraz inne minerały i witaminy. Dlatego samo picie wody nie wystarczy, aby zwalczyć odwodnienie, ponieważ znaczna utrata wody bez odpowiedniego spożycia minerałów może prowadzić do niskiego stężenia niektórych soli, co może zagrażać zdrowiu.

Jakie są rodzaje odwodnienia?

Kryterium masy ciała

• Łagodne odwodnienie: < 5% utraty masy ciała – łagodne odwodnienie rozpoczyna się w momencie odczuwania pragnienia. Jest to objaw ostrzegawczy, który informuje nasz organizm o początkach odwodnienia. Objawowi temu mogą towarzyszyć inne objawy, takie jak utrata apetytu, zmęczenie, ból głowy i podwyższona temperatura ciała.
• Umiarkowane odwodnienie: utrata masy ciała o 5-10% – jest widoczne, gdy mocz ma ciemny kolor, skóra jest sucha i odczuwalne są skurcze. Mogą mu również towarzyszyć takie objawy, jak dezorientacja, senność, ból głowy i przyspieszona czynność serca.
• Ciężkie odwodnienie: > 10% utrata masy ciała – pojawiają się skurcze, problemy z utrzymaniem równowagi, trudności w mówieniu i wzrost temperatury ciała do 41°C. Sytuacja ta stwarza duże zagrożenie dla zdrowia.

Kryterium stężenia soli w osoczu

• Odwodnienie hipotoniczne – występuje wtedy, gdy utrata soli (zwłaszcza sodu) jest większa niż wody. Spowoduje to zmniejszenie objętości krwi krążącej. Dotyka głównie przestrzeni pozakomórkowej.
• Odwodnienie izotoniczne – w tym przypadku dochodzi do proporcjonalnej utraty wody i elektrolitów, tak aby utrzymać poziom sodu w osoczu.
• Odwodnienie hipertoniczne – dotyczy głównie wnętrza komórek. Dochodzi do niego, gdy utrata wody jest większa niż utrata soli, co powoduje przesunięcie wody z wnętrza komórki do przestrzeni pozakomórkowej.

Czy skóra sucha jest tym samym co skóra odwodniona?

O „skórze suchej” i „skórze odwodnionej” mówimy zamiennie, ale choć objawy są podobne, są to zupełnie różne pojęcia. Skóra odwodniona to po prostu skóra, której brakuje wilgoci i która nie jest dobrze nawilżona. Często uważa się, że odwodniona jest tylko skóra sucha, ale w rzeczywistości odwodnione mogą być wszystkie rodzaje skóry, w tym skóra bardzo tłusta. Każdy z nas ma swój typ skóry (normalna, tłusta lub mieszana), który zmienia się wraz z wiekiem, warunkami środowiskowymi i klimatem. Niezależnie od typu skóry, komórki mogą potrzebować wody i dlatego mogą cierpieć z powodu odwodnienia. W przeciwieństwie do skóry odwodnionej skóra sucha jest rodzajem skóry spowodowanym, między innymi, niedostateczną aktywnością gruczołów łojowych, które nie produkują wystarczającej ilości oleju lub lipidów, aby utrzymać równowagę wilgotności skóry, co skutkuje suchością skóry. Ważne jest, aby znać podstawowe różnice między skórą suchą a odwodnioną.

Skóra sucha może być łuszcząca się, szorstka i swędząca, skóra odwodniona, do tych oznak i objawów mogą dołączyć inne, takie jak matowy wygląd, wyraźne linie mimiczne i zmarszczki, zaczerwienienie, stan zapalny, tkliwość, a także zapadnięte oczy, suchość w ustach, zawroty głowy, światłowstręt, ciemniejszy mocz, osłabienie, mniejsza ilość śliny, nieświeży oddech i/lub zaparcia. Oczywiście w przypadku wystąpienia tych ostatnich objawów należy niezwłocznie skonsultować się ze specjalistą, aby nie dopuścić do pogorszenia stanu zdrowia.

Jak rozpoznać, że skóra jest odwodniona?

Istnieje prosty sposób, aby stwierdzić, czy skóra jest odwodniona. Test „uszczypnięcia” polega na uszczypnięciu niewielkiego fragmentu skóry na policzku przez kilka sekund. Jeśli skóra nie odzyskuje równowagi szybko po zwolnieniu uszczypnięcia, prawdopodobnie jest odwodniona.

Inny test polega na uciśnięciu łożyska paznokcia, tj. jego podstawy, tak aby zabarwiła się na biało. Po zwolnieniu ucisku krew szybko wraca do krwi, a biały nalot znika, powracając do charakterystycznego różowego odcienia. Jeśli powrót do normalnego koloru skóry trwa dłużej niż zwykle, prawdopodobnie jesteś odwodniony i Twoja skóra już na tym ucierpiała.

Moja skóra jest odwodniona – co mogę zrobić?

• Należy pić odpowiednią ilość wody w zależności od masy ciała i aktywności, ale nie za dużo, ponieważ może to prowadzić do utraty niezbędnych minerałów, o których była mowa powyżej.
• Nadmierne ciepło lub zimno zmniejsza wilgotność powietrza, co może mieć wpływ na skórę. Można tego uniknąć, stosując nawilżacze powietrza.
• Unikanie lub ograniczenie spożycia kawy, alkoholu i tytoniu.
• Zbyt gorąca woda pod prysznicem może zmienić zewnętrzną warstwę skóry i spowodować odwodnienie. Stosować letnie prysznice.
• Stres lub zmęczenie psychiczne mogą wpływać na stan skóry.
• Stosuj zróżnicowaną i zbilansowaną dietę, która przyczyni się do prawidłowego dostarczania witamin i składników mineralnych, co pozwoli utrzymać właściwy stan skóry.
• Należy regularnie ćwiczyć i odpoczywać. Podczas snu skóra również się regeneruje.
• Codziennie nawilżaj skórę odpowiednimi produktami, a w razie potrzeby możesz stosować produkty zdrowotne zawierające ektoinę i wyciąg z kory orzecha laskowego, które pomagają zapobiegać przeznaskórkowej utracie wody i bardzo skutecznie naprawiają uszkodzoną skórę w każdym wieku.