Czy ugryzienie pająka domowego może być groźne?

Lęk przed pająkami to jedna z najczęściej występujących fobii. Owady te można spotkać na całym świecie. W dodatku nie żyją włącznie na dworze, ale bardzo często również w naszych domach. W tropikach występuje wiele gatunków śmiertelnie groźnych pająków takich jak czarna wdowa, czy ptasznik, ale również w Polsce możemy spotkać gatunki jadowite. W naszym kraju występuje aż ponad 800 różnych gatunków pająków. W większości nie są one niebezpieczne dla człowieka. Mimo to budzą przerażenie osób cierpiących na arachnofobię. Czy faktycznie jest się czego obawiać? Sprawdź, czym grozi ugryzienie pająka i co robić, w razie pojawienia się niepokojących objawów.

Jakie są jadowite gatunki pająków w Polsce?

W naszej strefie klimatycznej nie występują tak jadowite i niebezpieczne dla człowieka pająki jak choćby w tropikalnych lasach równikowych. Jednak, o czym niewielu z nas wie, większość Polskich pająków ma jad, ale po pierwsze nie jest on bardzo groźny, a po drugie niewiele rodzimych gatunków jest w stanie przebić się przez ludzką skórę. Najbardziej jadowite pająki w występujące w Polsce to kolczak zbrojny i sieciarz jaskiniowy. Kolczak występuje na otwartych terenach trawiastych, a sieciarz to pająk, którego spotyka się bardzo rzadko, ponieważ preferuje on mało dostępne, zacienione i wilgotne miejsca, jak na przykład głębokie górskie jaskinie. Siłę ugryzienia obu tych pająków można porównać do ukąszenia szerszenia. Ich jad może wywołać takie objawy jak:

• bóle głowy,
• silny obrzęk, zaczerwienienie i ból w miejscu ukąszenia,
• wymioty,
• bóle i skurcze brzucha,
• dreszcze.

Tutaj, podobnie jak w przypadku szerszeni, jedno ugryzienie u zdrowej osoby raczej nie spowoduje żadnych poważnych następstw zdrowotnych, ale już wielokrotnie ukąszenie bywa bardzo groźne. Z kolei u dzieci lub alergików już jeden owad może spowodować groźna dla zdrowia i życia reakcję (wstrząs anafilaktyczny).

Jak wygląda ugryzienie pospolitego domowego pająka?

Chyba każdemu z nas zdarzyło się znaleźć w domu pająka. Niektóre gatunki tych owadów upodobały sobie właśnie mieszkania i piwnice. Należą do nich:

Kątniki – domowy oraz większy

Z tymi pająkami Polacy mają najczęściej styczność swoich domach. Kątnik domowy to szarobrązowy pająk wielkości około 1 centymetra, z charakterystycznym zygzakowatym wzorkiem na odwłoku i owłosionymi odnóżami. Z kolei tułów kątnika większego jest wielkości 2 centymetrów, a cały owad z odnóżami może osiągać nawet do 8. Choć oba te gatunki potrafią przebić skórę nawet dorosłego człowieka, to ich ugryzienie dla większości osób nie jest groźne. Można je porównać do ukąszenia osy. Na skórze pojawia się drobna ranka, opuchlizna i zaczerwienienie, które u osób wrażliwych może utrzymać się nawet kilka dni. Jeśli nie pojawiają się żadne inne niepokojące objawy, to po takim ukąszeniu, nie jest konieczna wizyta u lekarza. Wystarczy zdezynfekować skórę i zastosować dostępny w aptece bez recepty żel na ukąszenia owadów, który złagodzi dolegliwości. Pamiętajmy, że pająki te nie atakują człowieka bez powodu- mogą ugryźć tylko w sytuacji, gdy czują się zagrożone, bo na przykład zostały przez nas nadepnięte.

Nasożnik trzęś

To bardzo charakterystyczny owad z długimi cienkimi odnóżami, którego z pewnością zna każdy z nas. Choć krążą wokół niego różne legendy, mówiące, o tym, jak jest groźny, to w rzeczywistości nie mamy się czego obawiać. Pająki te rzadko gryzą człowieka, ponieważ mają zbyt słabe szczękoczułki. Ich ukąszenie może jedynie zostawić niewielki ślad na skórze i raczej nie wywołuje żadnych nasilonych dolegliwości.

Sidliszek piwniczny

Pająk ten osiąga do 1, 5 centymetra wielkości, jest zwykle koloru czarnego lub brązowego z niewielkimi ciemnopomarańczowymi elementami. Jad tego owada nie jest niebezpieczny dla człowieka, jednak niestety stosunkowo często przenosi on groźną bakterię, jaką jest gronkowiec złocisty.

Krzyżak

Ten gatunek pająków jest bardzo charakterystyczny ze względu na wyraźny biały krzyż widoczny na ciemnym odwłoku. Choć są one jadowite, to ich jad nie jest groźny dla człowieka. Mogą ugryźć tylko w wyjątkowych przypadkach, kiedy czują się zagrożone, bo na przykład zostały potrącone przez człowieka. Choć ugryzienie przez krzyżaka jest dosyć bolesne- przypomina ukąszenie osy, to jednak nie powoduje poważniejszych skutków zdrowotnych. W jego wyniku mogą się pojawić takie dolegliwości jak obrzęk i zaczerwienienie w okolicy ugryzienia i widoczne dwie niewielkie ranki, które powinny zniknąć w ciągu kilku dni. Również tutaj wystarczy zdezynfekować skórę i zastosować żel na ukąszenia owadów.

Nad jeziorem, czy rzeką również możemy spotkać pająki. Warto więc podczas wycieczek nad wodę zachować ostrożność, ponieważ takie gatunki jak bagnik nadwodny oraz topik mogą być groźne, szczególnie dla dzieci. Jad tych gatunków może wywołać trwające nawet kilka dni ogólne zatrucie organizmu przebiegające z bólami głowy, brzucha, wymiotami, biegunką i złym samopoczuciem, a w dodatku często w miejscu ugryzienia powstaje trudno gojąca się rana. Jeśli więc ugryzł nas pająk nad wodą i pojawią się podobne symptomy, warto zasięgnąć porady lekarskiej.

Co robić, gdy ugryzie nas pająk?

Po pierwsze nie panikujmy, ponieważ w zdecydowanej większości przypadków nie grożą nam żadne poważne następstwa zdrowotne. Wystarczy po prostu w warunkach domowych zdezynfekować rankę po ugryzieniu wodą utlenioną i założyć opatrunek w postaci plasterka. Jeśli w miejscu ukąszenia pojawił się obrzęk i zaczerwienienie, zastosujmy apteczny preparat na ukąszenia owadów w postaci żelu lub kremu. Ulgę przyniesie także mycie zranionego miejsca w letniej lub chłodnej wodzie z naturalnym szarym mydłem. Jeśli ranka po ugryzieniu nie goi się w ciągu kilku dni, skóra jest czerwona, boli i pojawia się ropny wyciek, oznacza, że doszło do zakażenia ugryzienia przez bakterie. W takim przypadku trzeba udać się do lekarza, który przepisze stosowany miejscowo antybiotyk.

Sprawa jest zdecydowanie poważniejsza, jeśli pająk ugryzł alergika. Niestety zdarza się, że nawet po ugryzieniu jednego z pospolitych domowych pająków dochodzi do nasilonej reakcji alergicznej, a bardzo rzadko również do wstrząsu anafilaktycznego. Jeśli więc u osoby ukąszonej pojawią się takie objawy jak wyraźny obrzęk i nasilony ból, duszność, pocenie się, wzrost temperatury ciała, zaczerwienienie twarzy, czy drżenie rąk- wtedy jak najszybciej zadzwońmy po pogotowie. Jeśli alergik przyjmuje leki, warto też od razu podać mu dawkę środka antyhistaminowego.

Pamiętajmy, by nigdy nie lekceważyć ugryzienia pająka u niemowląt, małych dzieci oraz alergików.

Kiedy wybieramy się na rodzinny spacer do lasu, czy nad jezioro, zabezpieczmy się odpowiednio nie tylko przed pająkami, ale również przed dużo groźniejszymi pajęczakami, jakimi są kleszcze. Warto stosować różnego rodzaju repelenty odstraszające owady. W przypadku małych dzieci wybierajmy preparaty jak najbardziej naturalne, które w swoim składzie zawierają olejki eteryczne odstraszające owady takie jak olejek goździkowy, z drzewka herbacianego, miętowy, bazylikowy, czy cytrynowy. Taki preparat należy stosować kilkukrotnie w ciągu dnia. Nie zapominajmy też o odpowiedniej odzieży – najlepiej jasnej, na której z łatwością dostrzeżemy owada.